Tìm hiểu lịch sử và nguồn gốc của mộ đá

Mộ đá, từ lâu, đã trở thành một biểu tượng văn hóa, tâm linh trong nhiều nền văn minh trên thế giới. Với độ bền và sự trường tồn, mộ đá không chỉ là nơi an nghỉ của người đã khuất mà còn mang trong mình giá trị nghệ thuật, kiến trúc và tâm linh sâu sắc. Bài viết dưới đây, cùng Ninh Bình Stone tìm hiểu lịch sử và nguồn gốc của mộ đá cũng như ý nghĩa của mộ đá qua các thời kỳ.

Nguồn gốc của mộ đá

Mộ đá có từ rất lâu trong lịch sử nhân loại, thậm chí trước cả khi các nền văn minh lớn ra đời. Các nhà khảo cổ đã phát hiện ra nhiều mộ đá cự thạch (megalithic tombs) ở khắp các châu lục, với niên đại hàng nghìn năm. 

Tại châu Âu, những ngôi mộ đá như Stonehenge ở Anh hay những mộ đá ở Ireland cũng là những minh chứng rõ ràng cho việc con người từ thời tiền sử đã biết cách sử dụng đá để xây dựng lăng mộ cho người đã khuất​. Một ví dụ tiêu biểu khác là mộ cự thạch Hàng Gòn ở Đồng Nai, Việt Nam, được xây dựng khoảng 2000 năm trước Công nguyên.

Mộ đá là loại công trình an táng được xây dựng bằng chất liệu đá tự nhiên, thường có tuổi thọ và độ bền rất cao. 

Ý nghĩa tâm linh của mộ đá

Mộ đá không đơn thuần là nơi an táng mà còn mang nhiều giá trị tâm linh, văn hóa. Đối với người xưa, mộ đá là biểu tượng của sự bền vững và trường tồn. Người ta tin rằng, đá là vật liệu vĩnh cửu, không bị hủy hoại theo thời gian, nên việc xây dựng mộ đá sẽ giúp linh hồn của người đã khuất được an nghỉ mãi mãi.

Trong văn hóa Đông Á, mộ đá còn thể hiện lòng hiếu thảo và sự tôn kính đối với tổ tiên​. Các ngôi mộ đá đẹp thường được chạm khắc tinh xảo, thể hiện sự tôn trọng đối với người đã khuất và sự kỳ vọng vào một cuộc sống sau cái chết tốt đẹp. Những hình ảnh rồng, phượng, hoa sen được khắc trên mộ đá thường mang ý nghĩa tâm linh cao cả, tượng trưng cho sự thăng hoa và tái sinh​.

Việc xây dựng mộ đá đã trở thành một truyền thống trong các nghi lễ tang lễ và thờ cúng tổ tiên.

Sự phát triển của mộ đá qua thời kỳ

Mộ đá cổ đại

Ban đầu, mộ đá được xây dựng chủ yếu bởi các bộ tộc săn bắt hái lượm, nhưng qua thời gian, chúng phát triển thành các công trình phức tạp hơn dưới ảnh hưởng của các nền văn minh lớn như La Mã, Hy Lạp, Ai Cập, và Trung Quốc.

• Ai Cập cổ đại: Kim tự tháp của các Pharaoh là một trong những ví dụ tiêu biểu nhất của việc sử dụng đá để xây dựng lăng mộ. Với kiến trúc khổng lồ và sự chính xác tuyệt đối, các kim tự tháp không chỉ là nơi an nghỉ của vua chúa mà còn là công trình vĩ đại thể hiện sức mạnh của nền văn minh Ai Cập.
• Hy Lạp và La Mã cổ đại: Ở Hy Lạp và La Mã, các bia mộ và lăng tẩm cũng được xây dựng từ đá, thường đi kèm với những bức tượng và họa tiết trang trí tinh xảo, phản ánh tôn giáo và tín ngưỡng của người dân. Những chi tiết chạm khắc trên đá thường mô tả các vị thần hoặc biểu tượng tôn giáo​.
• Trung Quốc cổ đại: Tại Trung Quốc, từ thời nhà Hán, đá đã được sử dụng để xây dựng các lăng mộ của hoàng đế và quý tộc. Các lăng mộ đá của Trung Quốc thường có quy mô lớn, được chạm khắc cầu kỳ với các họa tiết phong thủy như rồng, phượng, tượng trưng cho sự quyền lực và trường thọ.

Tham khảo bài viết liên quan:

• Chất liệu đá trong việc chế tác mộ đá
• Ý nghĩa phong thủy của mộ đá
• Quy trình xây dựng và bảo trì mộ đá
• Giá thành và chi phí xây dựng mộ đá
• Các loại mộ đá phổ biến nhất hiện nay

Bên trong lăng mộ của một Pharaon

Mộ đá thời kỳ phong kiến Việt Nam

Ở Việt Nam, mộ đá xuất hiện từ thời phong kiến, đặc biệt là trong các triều đại nhà Trần, nhà Lê và nhà Nguyễn. Các công trình lăng mộ đá dành cho vua chúa, quan lại và gia đình quý tộc thường được xây dựng rất kỳ công, thể hiện sự vĩnh hằng và quyền uy. Các họa tiết chạm khắc thường là Tứ Linh hoặc những hoa văn mang tính dân tộc và tâm linh.

Ngày nay, vẫn còn nhiều công trình lăng mộ đá vẫn được bảo tồn nguyên vẹn ở Cố đô Huế như lăng vua Gia Long, lăng Minh Mạng, lăng Tự Đức, lăng Thiệu Trị,… Ngược lại, mộ đá của dân thường sẽ đơn giản hơn. Thường chỉ là 1 tấm bia đá, không có mái che và ghi thông tin của người mất.

Lăng mộ của Tôn Thất Hân  – Một vị quan có dòng dõi tôn thất nhà Nguyễn

Mộ đá công giáo

Trong công giáo, mộ đá cũng là một phần không thể thiếu trong văn hóa an táng.

Thời kỳ Phục Hưng: Tại phương Tây, nghệ thuật điêu khắc mộ đá phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ Phục Hưng, với sự ảnh hưởng của nghệ thuật cổ điển Hy Lạp và La Mã. Các mộ đá được chạm khắc tỉ mỉ, với các biểu tượng tôn giáo như thánh giá, các vị thánh và thiên thần​.

Tại Việt Nam: Mộ đá Công giáo bắt đầu phổ biến từ thời kỳ thuộc Pháp, khi Công giáo du nhập vào Việt Nam. Các mộ đá Công giáo tại Việt Nam thường có sự pha trộn giữa kiến trúc phương Tây và các yếu tố văn hóa Việt Nam. Mộ đá công giáo này thường được làm từ đá xanh và đá trắng, thiết kế đơn giản với hình chạm khắc thường là thánh giá, sách kinh, chùm nho, chữ thập, dây nho,…

Mẫu mộ đá Công giáo đẹp do Ninh bình Stone chế tác

Ninh Bình Stone – Đơn vị đồng hành bảo tồn và phát triển nghề chế tác mộ đá

Ngày nay, mặc dù có nhiều vật liệu xây dựng hiện đại nhưng đá tự nhiên vẫn được ưa chuộng để xây dựng mộ, nhờ vào độ bền và vẻ đẹp tự nhiên của nó. 

Tại Việt Nam, nghề chế tác mộ đá là một phần quan trọng của quá trình bảo tồn và lưu giữ những giá trị truyền thống. Đặc biệt là tại Ninh Bình, nghề điêu khắc đá đã phát triển qua nhiều thế hệ, tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà còn xuất khẩu sang nhiều quốc gia.

Công ty đá mỹ nghệ tự hào là đơn vị hàng đầu trong việc cung cấp các sản phẩm mộ đá chất lượng cao. Chúng tôi chuyên thiết kế và chế tác mộ đá theo yêu cầu, đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc phong thủy, mang đến sự hài lòng tuyệt đối cho khách hàng. 

Các sản phẩm chúng tôi cung cấp bao gồm: lăng mộ đá, lăng thờ đá, mộ đá hoa cương, mộ đá granite, mộ đá Công giáo, mộ đá tam sơn, mộ lục lăng,… và các công trình kiến trúc đá khác như đình, chùa, nhà thờ họ.

Ninh Bình luôn tự hào về mọi sản phẩm về cả mẫu mã cũng như chất lượng

Mộ đá không chỉ là một công trình kiến trúc để chôn cất, mà còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa, tín ngưỡng và tâm linh. Trải qua hàng ngàn năm, từ những mộ đá cự thạch đơn sơ cho đến những lăng mộ phức tạp và công phu, mộ đá đã trở thành biểu tượng của sự trường tồn và sự kính trọng đối với tổ tiên.

Công ty Cổ phần Đá tự nhiên Ninh Bình Stone

• Hà Nội: Tầng 1, Tòa nhà Cung Tri Thức, số 01 Tôn Thất Thuyết, Cầu Giấy, Hà Nội.
• Đà Nẵng: Số 20 Nguyễn Duy Chinh, P. Ngũ Hành Sơn, TP Đà Nẵng
• TP.HCM: 226 Quốc lộ 1K, P. Linh Xuân, Q. Thủ Đức, TP. HCM
• Nhà máy: Làng đá mỹ nghệ Ninh Vân, Hoa Lư, Ninh Bình.
• Hotline: 0243.555.8289 – 0945.11.22.66 – 0978.935.935
• Website: https://ninhbinhstone.com.vn/