Việc bài trí mâm cúng Rằm tháng 7 và cách cúng vào ngày lễ này là vô cùng trọng đại vì ngày Rằm tháng 7 là một ngày lễ quan trọng trong truyền thống văn hóa của con người Việt Nam. Đây là dịp để con cháu bày tỏ lòng biết ơn đến ông bà, cha mẹ, tổ tiên của minh. 

Hãy để Ninh Bình Stone mách nước cho bạn mâm cúng rằm tháng 7 chuẩn nhất nhé!

Rằm tháng 7 hay còn gọi là ngày Tết Trung Nguyên, cũng là ngày xá tội vong nhân theo phong tục của các nước Á Đông. Theo phong tục của tín ngưỡng dân gian, tháng 7 Âm lịch cũng là thời điểm Diêm Vương mở cửa Quỷ Môn Quan (cửa địa ngục) để ma quỷ được trở về dương thế. Đó cũng là lí do tháng 7 âm lịch hàng năm được dân gian gọi là tháng cô hồn. 

Bên cạnh đó, tháng 7 còn có ngày lễ Vu Lan, đây là ngày con cái báo hiếu với cha mẹ. Ngày này đã đi vào văn hoá truyền thống của dân tộc Việt Nam như một ngày lễ cổ truyền. 

Chính vì vậy, theo phong tục vào ngày Rằm tháng 7, các gia đình Việt thường làm mâm cúng rằm tháng 7, mời các cụ về với con cháu, sau cũng là dịp để gia đình sum vầy. 

Các gia đình thường cúng Rằm tháng 7 từ mùng 2 cho tới 14, 15 âm lịch.

Xem thêm: Nguồn gốc và ý nghĩa rằm tháng 7 tháng cô hồn xá tội vong nhân

1. Mâm cúng rằm tháng 7 có ý nghĩa gì?

Theo truyền thuyết, hàng năm đến ngày 2/7 Âm lịch, Diêm Vương sẽ mở cửa Quỷ Môn Quan cho những linh hồn có thể tự do đi ở trần gian và nhận bố thí từ con người. Sau 12h đêm ngày 14/7, linh hồn sẽ bắt buộc phải trở về địa ngục. 

Như vậy, mâm cúng rằm tháng 7 chính là mâm lễ vật mà gia chủ chuẩn bị để cúng những người đã khuất, cô hồn, chúng sinh với mong muốn sẽ không bị quỷ quấy rối, làm ảnh hưởng đến cuộc sống, cùng với đó thể hiện được lòng từ bi của con người.

2. Mâm cúng rằm tháng 7 gồm những gì?

Theo quan niệm dân gian, ngày mâm cúng Rằm tháng 7 các gia đình cần chuẩn bị lễ cúng bao gồm: Lễ cúng Phật, lễ cúng gia tiên, lễ cúng cô hồn.

Mâm lễ cúng Phật

Theo quan niệm của Phật giáo thì Rằm tháng 7 là ngày lễ Vu Lan, là dịp để con cháu nhớ tới công ơn của ông bà, cha mẹ. Vì thế, những gia đình theo đạo Phật sẽ không thể bỏ qua nghi lễ cúng Phật vào ngày này. 

Mâm lễ cúng Phật ngày Rằm tháng 7 các gia đình cần chuẩn bị một mâm cơm chay hoặc một mâm ngũ quả đơn giản để cúng Phật, và nên cúng vào ban ngày. 

Các món ăn chay trong mâm lễ cúng Phật thường có những món như sau: Xôi trắng ruốc nấm hương hoặc xôi gấc, xôi đỗ xanh, xôi vò hạt sen…Giò, chả chay, nem chay hoặc nem nấm, canh nấm hoặc canh rau củ, canh bóng chay, cải thìa sốt nấm hương. Đậu hũ non sốt nấm…

Sau khi cúng, mâm cúng Phật thường sẽ được gia đình thụ lộc ngay tại nhà.

Mâm lễ cúng gia tiên

Đối với mâm lễ cúng gia tiên thường sắp xếp “Trên chay dưới mặn” tức là trên hoa quả, dưới là cỗ mâm mặn. Các món ăn nấu tùy theo điều kiện gia đình, các món ăn cần đa dạng, tươi sạch để thể hiện lòng thành kính, biết ơn với tổ tiên. 

Mâm cúng mặn thường gồm các món như xôi, gà luộc, canh, cơm, cá kho, món xào, món nộm,.. Kèm theo là trái cây, hoa cúng, nước, rượu, nhang, nến, vàng mã và cả những vật dụng dành cho người cõi âm làm bằng giấy tượng trưng như quần áo, giày dép,… 

Khi bầy mâm cùng, nếu người cúng là trưởng tộc thì cúng xôi gà và 9 bát xếp chồng lên nhau, 9 đôi đũa. Nếu không có gà thì một miếng thịt hoặc một khoanh giò. 

Nếu là con trưởng trong nhà thì cúng 1 mâm cơm, tùy tâm và điều kiện, có ít cúng ít, có nhiều cúng nhiều, nhưng không thể thiếu 7 cái bát chồng lên nhau. 

Nếu không phải con trưởng thì cúng 1 mâm cơm gồm nhiều đồ ăn và 5 cái bát tượng trưng cho ngũ đại đồng đường, xếp 5 bát chồng lên nhau. 

Chúng ta lâu nay thường lầm tưởng xếp 6 cái bát, để các các cụ ngồi thành 1 mâm, thực ra không phải vậy. Số lượng bát phải phụ thuộc vào người cúng là con trưởng hay con thứ, tượng trưng cho các đời trong dòng tộc.

Mâm cúng cô hồn, chúng sinh 

Cúng ngoài trời hay còn gọi là cúng chúng sinh hoặc cúng cô hồn với mục đích bố thí cho những cô hồn thất thế, sa cơ lỡ vận, không nhà cửa hay nơi nương tựa. 

Mâm cúng chúng sinh thường bao gồm các lễ vật như sau: Muối gạo (1 đĩa sẽ được rắc ra vỉa hè hoặc sân nhà về bốn phương tám hướng sau khi cúng xong). 

Cháo trắng nấu loãng (12 chén nhỏ). Hoa quả, các loại bỏng ngô, bánh, kẹo (đều được bóc hết ra, sau khi cúng thì thả xuống sông bố thí cho loài thủy tộc) 

Tiền trần (là tiền thật, thường là tiền lẻ). 3 chung nước (hay 3 ly nhỏ ), nhang và nến. 

Sau khi cúng xong, các vật phẩm cúng cô hồn không được đem vào nhà, cũng không được mang đồ cúng đó chia lộc cho bất cứ trẻ em hay hàng xóm, người thân nào trong gia đình để tránh chúng sinh đi theo đòi lại. Vẩy chút nước, cháo, toàn bộ đĩa muối, gạo rải ra tám hướng. 

Toàn bộ đồ ở trong mâm cúng chúng sinh còn lại (bỏng, bánh kẹo, hoa quả, cháo loãng còn lại..) đều mang ra hồ hoặc ao mát mẻ gần đó để bố thí cho chúng sinh ở dưới nước. 

Một lưu ý quan trọng của lễ cúng cô hồn là nên cúng chay. Theo quan niệm dân gian, cúng đồ mặn sẽ khơi dậy tham, sân, si của các vong hồn.

3. Cách bài trí mâm cúng Rằm tháng 7 như thế nào?

Đối với mâm cúng Phật, cần phải đặt cao nhất trên bàn thờ. Nếu không thể chuẩn bị đồ chay, chỉ cần cúng nước lọc và trái cây. Sẽ dùng hoa sen vì đây là loài hoa tượng trưng cho Phật. 

Đối với mâm cúng gia tiên, một số đồ cúng như gà luộc, xôi, bánh tét hoặc bánh chưng đã bóc hết lá nhưng không cắt thành miếng sẽ được đặt trước các món ăn khác. 

Đối với mâm cúng chúng sinh, không nên bày biện quá hoành tráng, tránh khơi dậy sự tham lam và sân si.

3. Mâm cúng rằm tháng 7 nên cúng và kiêng cúng gì?

Cúng: Hương, hoa, trà, quả, xôi chè, các đồ cúng tùy theo điều kiện kinh tế gia đình. 

Kiêng: không cúng thịt chó, mèo, rắn, mắm, tỏi,…

4. Một số lưu ý khi thực hiện nghi thức cúng rằm tháng 7

Khi thực hiện nghi thức cúng rằm tháng 7 thì gia chủ phải giữ cho cơ thể sạch sẽ trước ngày cúng khoảng 2 ngày, không sử dụng các thực phẩm có mùi tránh làm ô uế bản thân. 

Cần thực hiện lễ cúng phật, thần linh, gia tiên trước; lễ cúng chúng sinh cô hồn làm cuối cùng. Lễ cũng cô hồn tuyệt đối không được thực hiện ở trong nhà mà làm ở ngoài sân, ngõ, trước cửa nhà, có thể thực hiện ở chùa. Khi hoàn tất cúng rằm tháng 7 thì cần rải muối gạo ra bên ngoài tránh đứng theo hướng ngược lại vì điều này có thể rước vong vào trong nhà. 

Do trong rằm tháng 7 có rất nhiều vong hồn vất vưởng nên gia chủ cần ghi rõ họ tên người nhận lên vật dụng đốt cho người thân, khi cúng văn khấn thổ địa, thần linh phải đọc rõ họ tên hương hồn người thân.

Ngày nay, nhiều người hay có thói quen gộp mâm cúng rằm tháng 7 bao gồm cả việc cúng gia tiên và cúng chúng sinh là một nhưng đây là điều không nên. Bởi khi cúng gia tiên làm lễ trong nhà trước bàn thờ tổ tiên để thể hiện sự biết ơn với ông bà, người quá cố và sẽ cúng vào ban ngày. 

Còn mâm cơm cúng chúng sinh, cô hồn trong ngày ằm tháng 7 thì sẽ được thực hiện ở ngoài trời hay có thể sẽ được thực hiện ở chùa và sẽ cúng vào buổi tối. Mâm cớm cúng cô hồn thì không cần cầu ký, đơn giản cũng được tùy vào hoàn cảnh điều kiện của gia chủ nhưng quan trọng vẫn là thành tâm. 

Và khi làm lễ cúng Rằm tháng 7 thì không thể thiếu là nhang, hương, đèn, giấy tiền vàng và muối gạo. Vàng mã cúng rằm tháng 7 trong mâm cơm cúng gia tiên sẽ gồm: Giấy vàng mã, quần áo, tiền âm phủ,… hoặc những đồ mà người đã khuất lúc còn sống thích để gửi cho họ. 

Theo quan niệm dân gian thì sau khi đốt vàng mã thì người âm sẽ nhận được. Và đặc biệt khi gửi quần áo cho người âm, bạn cần ghi họ tên đầy đủ của người đã mất, giới tính và ngày giờ mất.

Bài viết trên là những điều cần chuẩn bị và lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng rằm tháng 7 âm lịch. Mong bài viết sẽ giúp ích cho bạn và đừng quên theo dõi Ninh Bình Stone để có thêm những kiến thức hữu ích khác nhé!

Để được tư vấn về các mẫu lăng mộ đá cũng như các hạng mục trong khu lăng mộ, quý vị có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi.

Lê Ngọc Tùng

Tôi là Lê Ngọc Tùng, CEO của Ninh Bình Stone. Hơn 10 năm qua tôi và đội ngũ của tôi luôn cố gắng mang đến những sản phẩm đá mỹ nghệ chất lượng và giá thành hợp lý nhất. Chúng tôi chuyên thi công và thiết kế lăng mộ đá, công trình kiến trúc đá và cung cấp các loại đá ốp lát cho thị trường Bắc – Trung – Nam. Các sản phẩm của chúng tôi luôn đảm bảo về chất lượng, giá cả và có độ bền cao.